W ciągu roku trzykrotnie wzrosła liczba fałszywych sklepów internetowych w Polsce, podaje CERT (Computer Emergency Response Team) podlegający państwowemu NASK. Wzmożoną aktywność tego typu oszustów odnotowuje się zwłaszcza w okresie sezonowych promocji i przed Bożym Narodzeniem. Warto wiedzieć, jak rozpoznać fałszywy sklep internetowy, by nie stracić pieniędzy na zakupach.
Podejrzanie niskie ceny
Główna rzecz, którą oszuści wykorzystują, by finalizować transakcje w swoich fałszywych e-commerce’ach, to ludzka naiwność. Ta wzrasta szczególnie wtedy, gdy ceny produktów są bardzo niskie. Dowodem na to jest fakt, iż właśnie w ten sposób według CERT działa większość nieprawdziwych serwisów. Dlatego, jeśli ceny są podejrzanie niskie, należy sprawdzić inne aspekty sprzedawcy, które mogą potwierdzić lub wykluczyć jego wiarygodność.
Sprawdzenie kłódki bezpieczeństwa
Dokonując jakichkolwiek transakcji finansowych online, należy zwrócić uwagę na to, czy połączenie na danej stronie jest szyfrowane i posiada certyfikat SSL. Potwierdzeniem takiego stanu jest obecność kłódki obok adresu URL (https://), a jej zielony kolor oznacza najwyższy standard.
W czasach częstych cyberataków obecność certyfikatu nie wystarcza, a wręcz może zdemaskować oszustów. Przestępcy coraz częściej wykorzystują skradzione certyfikaty, by podpisać nimi fałszywą witrynę. Aby to sprawdzić, wystarczy kliknąć kłódkę, a następnie wybrać polecenie certyfikat. Wówczas wyświetli się informacja, jaka jednostka, dla jakiego podmiotu go wydała.
Niepełne dane
Jeśli sprzedawca faktycznie oferuje budzącą wątpliwości promocję, warto sprawdzić również zakładkę „kontakt”. Jeśli nie ma nic do ukrycia, to powinny tam się znajdować takie informacje, jak m.in. NIP lub KRS, dane adresowe firmy, numery kontaktowe, a nawet informacje o kapitale zakładowym w przypadku spółek. Aby nabrać większego zaufania, można również skontrolować podstronę „zespół”, jeśli taka istnieje i zapoznać się z pracownikami firmy.
Obecność w rejestrach
Prawdziwość powyższych danych można zweryfikować w publicznych rejestrach. Tam dostępne są m.in. informacje o osobach zarządzających i reprezentujących firmę, dokładnym adresie czy ewentualnych postępowaniach upadłościowych. Przykładowe rejestry:
- KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) – umożliwia sprawdzenie przedsiębiorstw handlowych, stowarzyszeń i organizacji pożytku publicznego w Polsce.
- CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) – umożliwia sprawdzenie spółek cywilnych, jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG) w Polsce,
- EBR (Europejski Rejestr Działalności Gospodarczej) – umożliwia sprawdzenie firm w wybranych krajach Europy,
Jeśli podmiot figuruje w rejestrze, może wydawać się wiarygodny. Jednak mimo wszystko wciąż należy zachowywać ostrożność. To dlatego, że do założenia np. JDG wystarczy tylko dowód osobisty. Zdarza się, że oszuści zakładają biznes na fałszywy dokument lub tzw. słupy (osoby fizyczne wykorzystywane do dokonywania oszustw gospodarczych). Warto więc sięgnąć po kolejne środki ostrożności.
Ostatnia aktywność sklepu
Aktywność sprzedawcy to kwestia, która skutecznie pozwala sprawdzić autentyczność sklepu. Warto więc przejrzeć opinie na forach czy w wyszukiwarce Google. Można również odwiedzić media społecznościowe. Dziś już większość firm zdaje sobie sprawę z wagi obecności na tego typu portalach, dlatego powinni od czasu do czasu się w nich udzielać.
Uważać należy jednak na tzw. dziurę, czyli okres (nawet kilku lat) zupełnego braku aktywności oraz komentarzy i ich wznowienie. To może być alarmujący sygnał. Oszuści często przejmują porzucone i zapomniane domeny, by wykorzystać ich stary potencjał. Wyjściem z tej sytuacji może być zadzwonienie do takiej firmy, by dopytać się o szczegóły. Mało który oszust spodziewa się, że klient będzie aż tak dociekliwy, by zatelefonować.
Podsumowanie
Na wspomniane kwestie powinni zwrócić uwagę także uczciwi i prawdziwi przedsiębiorcy. To ważne, by nie zostać omyłkowo uznanym przez klienta za fałszywego sprzedawcę, gdy np. nie będzie się posiadać certyfikatu SSL, strony kontaktowej, czy dane będą niepełne, a aktywność w mediach społecznościowych rzadka. Jeśli jednak wszystkie wspomniane znaki rozpoznawcze się potwierdzą, a telefon od kilku dni nie odpowiada, lepiej wybrać zaufaną firmę, która cieszy się długą tradycją i dobrą reputacją w e-handlu.
